dinsdag 5 oktober 2010

Wij van 'mét'

Je hebt mensen zonder en je hebt mensen mét. Tussenvoegsels bedoel ik. In mijn beleving wordt de groep zonder steeds groter. Ik heb voor de grap eens gekeken naar een paar clubjes waar ik bij hoor, en de namenlijsten doornemend blijkt dat ‘wij van mét’ soms behoorlijk zeldzaam zijn. Dat klopt met de theorie dat mét duidt op een adellijke afkomst. Maar ik ben bang dat die gedachte vooral bedoeld is om het blazoen van het familiegeslacht op te poetsen. Uit stamboomonderzoek dat ik ooit deed, bleek dat mijn mannelijke voorouders hun dagen vooral sleten als dagloner of sigarensorteerder. Daar is weinig adellijks aan. Nee, in mijn geval betekent het tussenvoegsel ‘van’ waarschijnlijk niets anders dan dat we uit Deursen stammen, een buurtschap bij Ravenstein.
Van, de, van de, van der, ter, op de, en zelfs of  (denk aan die merkwaardige Jan Vennegoor of Hesselink)… tussenvoegsels zijn er in allerlei soorten en maten. Dat het aantal mensen zonder tussenvoegsel in de naam lijkt toe te nemen, komt misschien door die elektronische formulieren op websites (‘Mijn Caiway’, ‘Mijn NS’, ‘Mijn dit’, ‘Mijn dat’) waarin je je personalia moet invullen. Daar waar bij ‘tussenvoegsel’ geen sterretje staat (invullen dus niet verplicht, maar ik doe het altijd) begin ik al argwaan te krijgen. Meestal terecht: ik krijg steeds vaker post met de aanhef ‘geachte heer Deursen’. Mijn ‘van’ valt weg!
Kijk, wij van de tussenvoegsels zijn nogal gevoelig op dit punt. Wie mij aanheft zonder, of zelfs maar met een afgekort tussenvoegsel (J. v. Deursen) snapt het niet. ‘Van’ moet namelijk voluit. Altijd. Dat is geen pietluttig gezeur. ‘Van’ is een deel van mijn identiteit: ik stam af van iemand die ooit uit Deursen afkomstig was. Daar moet je waarachtig niet te licht over denken!

Dus werd ik vorige week overvallen door plaatsvervangende schaamte toen ik het blad TvZ opensloeg. TvZ staat voor Tijdschrift voor Verpleegkundigen. Nee, dat is geen fout. Die Z verwees ooit naar ‘ziekenverpleging’. Toen de verpleegkundige haar intrede deed, bleef die Z er gewoon staan. ‘TvZ’ was, en is, nu eenmaal een ingeburgerd begrip: het bestaat al 120 jaar en is daarmee het oudste verpleegkundige vakblad ter wereld! Deze zomer nam Tonny van de Pasch afscheid als hoofdredacteur van TvZ. Ontelbare edities zijn onder haar deskundige leiding tot stand gekomen. Ik mocht het genoegen smaken om de laatste tien jaar maandelijks een aantal berichtenpagina’s voor Tonny en haar blad te maken. In die jaren heb ik Tonny leren kennen als een gedreven vrouw met ongelooflijk veel liefde voor de verpleegkunde en vooral ook voor de mensen die dat mooie beroep uitoefenen. 

In het allereerste nummer dat nu zonder Tonny gemaakt is, staat op de plek waar zij altijd haar redactioneel plaatste, een tekst van gasthoofdredacteur Marian Adriaansen. Daarin prijst ze terecht het werk van haar voorgangster. Op een andere pagina staat het colofon van TvZ. Daarin is Tonny nog steeds te vinden omdat ze nog een tekstuele bijdrage leverde. Maar in dat colofon heet ze – echt waar – Tonny van der Pasch. Goed, misschien ben ik een mierenneuker, maar ik word hier dus intens verdrietig van. Tonny heeft haar hielen nog niet gelicht of de juiste schrijfwijze van haar naam wordt al te grabbel gegooid. Natuurlijk door een of ander kauwgom knauwend wicht van 19 jaar oud wier historisch besef niet verder gaat dan de laatste aflevering van Oh Oh Cherso. Foei toch. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten